ÁGRIP AF SÖGU
Eitt af baráttuálum ísleskra tónskálda frá upphafi hefur verið
að fá tónlist sína flutta opinberlega. Frá stofnun Tónskáldafélagsins
hefur þessi barátta í höfuðdráttum verið háð við stofnanir eins
og Ríkisútvarpið og Sinfóníuhljómsveit Íslands. Árangurinn hefur
verið mismunandi - stundum gengið þokkalega en stundum hafa forráðamenn
þessara stofnana látið eins og íslensk tónlist væri ekki til.
Haustið 1959 var félagsskapurinn Musica Nova stofnaður og átti
sá vettvangur eftir að vera samnefnari "skapandi og flytjandi
listamanna" við flutning nýrrar íslenskrar og erlendrar tónlistar
á tónleikum þess næstu 13 árin - en þá lagðist starfsemi þessa
félagsskapar í dvala.
Í framhaldi af fráfalli Jóns Leifs árið 1968 verða kynslóðaskipti
í stjórn Tónskáldafélagsins og urður á næsta áratugi Þorkell Sigurbjörnsson
og Atli Heimir Sveinsson - sá síðarnefndi sem formaður í 10 ár
- mest áberandi og drífandi í starfsemi félagsins. Frá árinu 1980,
fyrst á hverju ári en síðar annað hvert ár, hefur verið haldin
tónleikaröðá vegum Tónskáldafélagsins undir heitinu Myrkir Músíkdagar.
Í fundargerð aðalfundar 10. febrúar 1979 stendur m.a.:
Formaður (Atli Heimir Sveinsson) hefur haft samstarf við verkefnavalsnefnd
Sinfóníuhljómsveitarinnar. Tillaga hefur borist um al-íslenska
tónleika í febrúar á næsta ári. Í samb. við þá tónleika mætti
halda fleiri tónleika samkv. fyrirmyndinni "sænskt músíkvor".
Hugmyndin fékk strax mikið fylgi meðal félagsmanna og lögðu margir
hönd á plóginn til að sem best mætti standa að þessu tónleikahaldi.
Í tónleikakrá Myrkra Músíkdaga fyrir árið 1982 stendur m.a.:
Tilgangur Myrkra Músíkdaga var að leggja rækt við íslenska tónlist,
ný íslensk verk, og erlend verk, sem okkur þóttu áhugaverð.
Margvíslegt form hefur verið á hátiðunum og hefur það gert tónleikahaldið fjölbreytt og má þar nefna sýningu á handritum tónskálda, fyrirlestrahald um einstök tónskáld, samstarf við fleiri félög og stofnanir um tónleikahald, panta ný verk af einstökum tónskáldum til flutnings á tónleikunum. Þó svo hátíðin sé aðeins haldin annað hvert ár, þá er hún helsti vettvangur nýrrar íslenskrar tónlist. Hátíðin hefur veitt birtu inn í menningarlíf Íslendinga í mesta skamdegi ársins.
Bjarki Sveinbjörnsson©
11. október 1998