Á fyrstu árum 9. áratugarins beitti yngsta kynslóðin sér fyrir
frekari kynningu á íslenskri tónlist, og þá á vegum Tónverkamiðstöðvarinnar.
Á almennum félagsfundi 28. nóvember 1984 bar Þorkell Sigurbjörnsson
upp þá tillögu að tónskáldasjóður Ríkisútvarpsins veitti 300.000
króna styrk til hljómplötuútgáfu á vegum Tónverkamiðstöðvarinnar
og myndu þá fjáveitingar til nýrra tónverka lækka að sama skapi.
Sitt sýndist hverjum í þessu atriði og vildu sumir meina það að
það væri "princippamál" að tónskáldasjóðurinn veitti ekki fé til
annars en að greiða fyrir ný verk.
Hjálmar H. Ragnarsson bar fram eftirfarandi tillögu sem var samþykkt
einróma:
Félagsfundur í Tónskáldafélagi Íslands þann 28. nóvember 1984
beinir þeim tilmælum til Fjárveitingarnefndar Alþingis, að fjárstuðningur
ríkisins til Íslenskrar Tónverkamiðstöðvar verði ekki minnkaður
á nokkur hátt í fjárhagsáætlun næsta árs. Fundur hvetur þvert
á móti til þess, að stuðningur ríkisins verði stórefldur á komandi
ári í tilefni af Evrópu ári tónlistarinnar, en tónverkamiðstöðin
er einmitt með áfom um stórátak í útgáfu fagurtónlistar á hljómplötum
í því tilefni. Slík útgáfa yrði íslenzkri menningu til mikils
framdráttar, ekki sízt á erlendri grund þar sem eftirspurn ýmissa
menningarstofnana eftir íslenzkri tónlist er mjög mikil. Verulegur
fjárstuðningur ríkisins mun gera það mögulegt að hrinda þessari
útgáfu af stað.
Í þessu tilfelli voru menn að horfa til árins 1985, sem var ár
tónlistarinnar. Væntu tónskáldsins skilnings opinberra aðila af
þessu tilefni og sóttu því fast þetta þjóðþrifamál íslenskrar
tónsköpunar útgáfu á hljóðritunum á íslenskum tónverkum. Fyrir
hönd Tónskáldafélags Íslands fylgdu þessu máli eftir Karólína
Eiríksdóttir og Hjálmar H. Ragnarsson. Gerðu þau samning við Andrés
Björnsson útvarpsstjóra fyrir hönd Ríkisútvarpsins og menntamálaráðherra,
Ragnhildi Helgadóttur, þess efnis að ríkisútvarpið sæi um hljóðritun
á verkunum tónskáldum að kostnaðarlausu. Auk þessa stuðnings keyptu
þessir aðilar 100 eintök af hverri plötu og Útvarpið dreifði þessum
eintökum til erlendra útvarpsstöðva.
Þetta verkefni var skilgreint í ákveðinni vinnuáætlun um markvissa
útgáfu. Áður hafði Tónverkamiðstöðin gefið út nokkrar plötur,
en aldrei hafði verið gengið svo ákveðið til verks sem hér. Markmið
útgáfunnar skyldi vera það að gefa út þrjár seríur af hljómplötum
á þremur árum sem í skyldu vera 4 plötur í hverri.
Verkefnið hélt áætlun fyrstu tvö árin, þ.e. út komu 8 plötur.
En með nýrri tækni, sem var geisladiskurinn breytti útgáfan um
farveg þannig að hin upphaflega áætlun um tólf plötur gekk ekki
eftir, ekki síst fyrir það að menn sáu vínilinn hverfa fyrir hinni
nýju tækni - geislaplötunni. Verkinu lauk smátt og smátt með geisladiskaútgáfu.
Útgáfumál Tónverkamiðstöðvarinnar á hljóðritunum á íslenskum verkum
hafa farið að nokkru eftir árferði síðan.
Bjarki Sveinbjörnsson ©
11. október 1998